Wat is noodweerexces en hoe werkt het?

Wat is noodweerexces?

Definitie

Noodweerexces verwijst naar een juridisch concept binnen het strafrecht waarbij een persoon zichzelf verdedigt tegen een aanval, maar daarbij de grenzen van noodzakelijke verdediging overschrijdt. Het gaat om een situatie waarin er sprake is van een hevige gemoedsbeweging die ontstaat door de aanval, waardoor de verdediging disproportioneel wordt.

Juridische Context

• Rechtsgrondslag: In Nederland is noodweerexces geregeld in artikel 41, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht. Dit artikel biedt een schulduitsluitingsgrond voor het overschrijden van de grenzen van noodzakelijke verdediging.
• Vereisten: Voor een beroep op noodweerexces moet er sprake zijn van:
  • Een ogenblikkelijke, wederrechtelijke aanranding waartegen verdediging noodzakelijk is (noodweer).
  • Een hevige gemoedsbeweging veroorzaakt door de aanranding, waardoor de verdediging disproportioneel is.
• Gevolgen: Als noodweerexces wordt aangenomen, kan de dader strafrechtelijk niet verantwoordelijk worden gehouden voor het overschrijden van de grenzen van noodzakelijke verdediging.

Toepassing

Noodweerexces is van toepassing in situaties waarin iemand in paniek of angst handelt tijdens een aanval en daardoor verder gaat dan strikt noodzakelijk is voor zelfverdediging. Bijvoorbeeld, wanneer iemand na een aanval in een paniekreactie de aanvaller ernstig verwondt terwijl de dreiging al is afgenomen.